In bouwlocatie Ypenburg in deelplan 14 is een kapvergunning verstrekt voor het kappen van 2 bomen langs de Middelweg. Deze bomen staan in de weg voor het bouwen van twee bruggen, die een aansluiting van de wijkstraten op de Middelweg mogelijk moeten maken. Voor de bouw van deze bruggen is vergunning verleend ondanks dat de Raad van State een uitspraak (met tekening) gedaan heeft dat deze aansluitingen niet mogen plaatsvinden voor er een gedegen onderzoek naar de noodzaak van ervan heeft plaatsgevonden.

In de bouwvergunning van de twee bruggen staat als voorwaarde vermeld dat de vergunning verlening niet betekent dat vooruit gelopen mag worden op andere te nemen beslissingen.

Hier vind dus een koppeling plaats tussen andere vergunningen.

In de kapvergunning is gemeld dat er alleen is gekeken naar de bouwvergunning. De gemeente moet echter ook andere van belang zijnde aspecten meenemen in haar beslissing volgens de wet.

Ondanks dit is een enorme drang om de bomen te kappen omdat elk uitstel vertraging oplevert in de bouw en dus geld kost.

Er zijn door belanghebbende bewoners bezwaarschriften ingediend en enkele acties gevoerd om de bomen te behouden totdat er de noodzaak is aangetoond van het aansluiten van de wijkwegen op de Middelweg.

Deze acties hebben ook enkele krantenartikelen (1 en 2) opgeleverd omdat de bomen illegaal door de gemeente gekapt dreigde te worden. Een zaagploeg is op het nippertje verhinderd de twee bomen te kappen.

Omdat in de gemeente Den Haag de kapverordening zodanig is dat er niet vooruitgelopen mag worden met kappen als de terinzagelegging loopt is het bij deze gemeente niet noodzakelijk om direct een voorlopige voorziening (schorsing ) bij de rechtbank te vragen. Na de terinzagelegging moet dit wel gebeuren anders mag er ondanks de ingediende bezwaren toch wettelijk gekapt worden en vis je dus achter het net.

In andere gemeenten is het echter noodzakelijk om direct als de vergunning gepubliceerd wordt een schorsing aan te vragen, omdat de bomen anders onbeschermd zijn.

De voorlopige voorziening is in dit geval aangevraagd een tweetal weken voor de bezwarentermijn afgelopen was.

Hierbij kun je van tevoren de van belang zijn stukken (bewijsmaterieel) opsturen naar de rechtbank. Normaal moet je aantonen op de zitting dat je bang bent dat de bomen gekapt gaan worden. In dit geval waren de ingebrachte stukken hierop gericht.

De rechtbank vraagt altijd als er een schorsing is aangevraagd aan de gemeente of ze de vergunninghouder op de hoogte willen stellen van deze schorsingsaanvraag en of ze zolang geen gebruik willen maken van de vergunning. In dit geval niet kappen dus.

De vergunninghouder heeft in dit geval via de gemeente per brief aan de voorzieningenrechter verteld dat ze direct na het aflopen van de bezwarentermijn gaan kappen. Dit lijkt een arrogante houding die in hun nadeel werkt, maar het gebeurt bewust om alvast het belang dat ze hebben bij kappen te onderstrepen.

De verweerder en in dit geval ook de derde belanghebbende BAM en het gemeentelijke projectbureau BOY kunnen tevoren stukken inbrengen tot maximaal 24 uur voor de zitting. Zij hoeven geen verklaring over het gebruik van de stukken te overleggen.

De bestudering van de stukken: een aantal krantenartikelen (1)(2), de bezwaarschriften, en een aantal foto’s van de bomen brachten ons tot de conclusie dat er een spelletje gespeeld ging worden. Van de zeven ons bekende ingediende bezwaarschriften waren er maar drie bijgevoegd. De rest ontbrak. Deze drie waren afgegeven met ontvangst bevestiging op het stadsdeelkantoor, de andere waren per gewone post opgestuurd. Deze mensen hadden echter na drie weken nog geen ontvangstbevestiging gehad.

Het zag er naar uit dat de rest van de bezwaarmakers niet ontvankelijk verklaard zouden worden en dat het op een persoonlijke zwartmakerij van een van de bezwaarmakers zou gaan uitdraaien. Door nog voor de zitting opnieuw kopieën van de bezwaarschriften in te dienen en te laten afstempelen werd deze truc gepareerd.

Op de zitting waren de gemeente vertegenwoordigd met drie advocaten en nog een drietal juristen. De BAM was er vertegenwoordigd met een advocaat en wat andere medewerkers en het gemeentelijke projectbureau BOY was ook vertegenwoordigd met een advocaat en een aantal medewerkers. Een voltallig `voetbalelftal inclusief coach`. Dit alles om de rechter te imponeren.

Het eerste wat aan de orde kwam was, dat de rechter nog nadere stukken van een van de tegenpartijen uit wilde reiken. Dit is echter niet geoorloofd. 24 uur tevoren moeten ze bij de tegenpartij zijn willen ze gebruikt mogen worden in de procedure. De stukken zijn door ons daarom ook niet aangepakt. Als in de uitspraak blijkt dat ze toch gebruikt zijn, kun je de rechter wraken.

Het tweede dat aan de orde kwam was zoals verwacht, dat de rechter de vier andere bezwaarmakers niet ontvankelijk wilde verklaren. Dit is echter snel gepareerd door het overleggen van de gestempelde ontvangstbevestigingen. Hierna begon het proces.

We mochten onze visie geven over de zaak. Hiervoor hebben we een pleitnota geschreven en uitgedeeld aan de rechter en de partijen. In dit geval hebben we heel snel door de nota heen gelopen en slechts enkele opmerkingen erover gemaakt. De ervaring heeft geleerd dat de tegenpartij dan in hun eigen pleidooi niet goed kan anticiperen op jouw stellingen. De tegenpartij komt nu aan het woord.

Eerst de gemeente. Zij hadden geen pleitnota of in ieder geval niet meer, maar we hebben de letterlijke tekst en de vragen van de rechter die erbij horen opgetekend. Zoals je ziet een nogal klungelig pleidooi. Voornamelijk veroorzaakt door dat het isoleren en verdacht maken van een van de bezwaarmakers als notoire bezwaarmaker niet mogelijk was. En het is uiteraard ook veroorzaakt doordat de gemeente in deze zaak een verstrengeling van belangen heeft. Zij zijn wettelijk vergunningverlener en handhaver, maar in dit geval, omdat ze zelf via hun afdeling grondzaken (projectbureau BOY)  belang hebben bij het kappen. In de letterlijke tekst is dit goed te lezen

In de pleitnota van de BAM is uitdrukkelijk de zwartmakerij te lezen en ze hebben ook een poging gewaagd, maar het miste doel doordat truc met de isolatie van een van de bezwaarmakers niet gelukt was.

De pleitnota van het projectbureau BOY spreekt voor zich

De rechter zal de volgende dag uitspraak doen. Voor ons was de uitslag helder. De belangen van de tegenpartij zijn zo groot, dat een tweetal bomen altijd het onderspit delven.

Inderdaad is de uitspraak van de zitting de volgende dag bekend. En hij luid: “kappen”. De uitspraak is mondeling gedaan en na ongeveer twee weken wordt de schriftelijke verstuurd aan partijen.

De dag daarop zijn de bomen gekapt. (foto) met behulp van een enorm machinepark en een twintigtal werkmensen. Waarschijnlijk verwachtten ze verzet of actie.

Meestal stoppen de bezwaarmakers nu ook met de bezwaren procedure omdat de bomen toch al verdwenen zijn. In dit geval gaan wij door zodat de rest van de procedure terzijnertijd ook hier aangevuld kan worden. In Nederland is nog nooit de rechtmatigheid van deze zaak onderzocht. Of je wel zou mogen besluiten tot alvast kappen, omdat zoiets voor bomen een onomkeerbaar proces is.

Overigens is nog vermeldenswaardig dat de gemeente de bomen, toen er nog geen kapvergunning verleend was, waarschijnlijk heeft proberen te kappen middels een slimme truc.

Dit is helaas voor de gemeente niet gelukt.